Su sardu de oe e de cras

Master in comunicatzione e tradutzione de limba sardaEst istadu unu fatu ispantosu de m'agatare su 27 de Freàrgiu coladu in cuss'aula a pustis de annos medas. S'aula in ue apo fatu sa prima de su litzeu e in ue mi so diplomada.
A mi torrare a agatare in Nùgoro in cussu litzeu e in cussa matessi aula a pustis de tempus meda m’at torradu a conca ammentos medas.
Unu master interessante in ue, pro sa prima borta in bida mea, so sighende sas letziones in limba. Sa limba chi m'ant imparadu mamma e babbu. Sa limba de sa pitzinnìa ma finas sa limba de oe e de cras: su sardu.
Cussos chi sighint su master sunt totus laureados e sunt, su prus, de Barbagia.
Sighende sas letzìones s'imparant cosas medas : chi sa limba sarda at milli annos comente limba iscrita.
A dolu mannu, b’at una vernacolarizatzione e una folclorizatzione de sa limba. E s’iscoberit chi sos problemas de sa limba sunt medas: tantu pro nàrrere, chi sas limbas minoritàrias sunt prus de sete mìgia e cada annu nde isparint a su mancu una deghina. Finas sa limba sarda est in perìculu. E totu custu finas pro curpa de sa globalizatzione. Una globalizatzione culturale e linguìstica.
Ma mescamente Internet, chi est unu istrumentu de sa globalizatzione, podet èssere una manera de defèndere su sardu.
Ma b’at un àteru problema de cussiderare: sa mancàntzia de ufitzialidade. Su sardu non si impreat, tantu pro nàrrere, in sa pùblica aministratzione ma est tratadu petzi pro usu interpersonale.
Su master est unu tentativu de mobilitare risorsas umanas pro sensibilizare supra de sa limba.
Tocat a pranificare, duncas, risorsas umanas ma finas e mescamente risorsas econòmicas pro tutelare e promòvere sa limba
Ma pro totu custu sos master non bastant. Bi cheret finas una polìtica linguìstica, bi bolet s’asseradu de sa limba, comente cale si siat assessoradu. Una cosa gosi b’est, tantu pro nàrrere, in Catalugna in ue bi sunt finas medas istitutziones linguìsticas.
Sa finalidade de unu progetu de polìtica linguìstica est de superare sa diglossia: sa cumpresèntzia de duas limbas, ma in ue una est prevalente e est impreada in àmbitos formales, imbetzes s’àtera est impreada petzi in cuntestos informales.
Cumbenit, duncas, a superare sa diglossia e arribare a su bilinguismu. Ma custu b’at a essere cando sas duas limbas, in custu casu su sardu e s’italianu, ant a podere nàrrere totu alleghende dae una limba a s’atera.

Juvanna Tuffu (SardegnaVentirighe n.48)